Posts

Showing posts from June, 2021

शेतीला शेतमजूर मिळेनात.....

Image
मनोजकुमार  मस्के पूर्वीपासूनच शिराळा तालुका कोकण पट्टा व प्रामुख्याने भात शेतीचा भाग असं म्हटलं जातं. सागाव, चिखली, नाटोली यासह संपूर्ण वारणा पट्ट्यात प्रामुख्याने भात शेती  मोठ्या प्रमाणात केली जाते. जुन्या काळापासून शिराळा येथील भात जगप्रसिद्ध आहे पूर्वी तालुक्यात जलसिंचनाची प्रभावी सुविधा नव्हती. त्यामुळे पावसाच्या जोरावर येणारे भात पीक घेण्यास शेतकऱ्याचा जोर होता. परंतु अलीकडे शेतकऱ्यांना भात शेती करण्यास खूप त्रास होऊ लागलाय. शेती बि-बियाणे, खत यांच्या वाढलेल्या किमती, भात शेती करण्यासाठी लागणारे मजूर मिळणे कठीण झाल्याने अनेक शेतकऱ्यांना शेती करणे परवडनासे झाले आहे.         खऱ्या अर्थाने भातशेती करण्यासाठी नांगरणी, पेरणी, लावणी, कापणी,  मळणी,व झोडपणी ही कामे करण्यासाठी शेतमजुरांची मोठ्या प्रमाणात आवश्यकता असते. त्याचबरोबर बी-बियाणे संकरित वापरल्यास जवळपास १०० रुपये किलोने घ्यावी लागते. खत वापरावे लागते. युरिया खत सरकारी दराने मिळते पण शेतीला अनेक वर्षापासून अनेक विविध खतांची सवय लावल्याने जमिनीचा कस वाढविण्यासाठी मिश्रण दाणेदार खते वाप...

पारंपारिक भातांचे बी काळाच्या पडद्याआड जाण्याच्या मार्गावर...

Image
पारंपारिक भातांचे बी काळाच्या पडद्याआड जाण्याच्या मार्गावर... ------- वरंगाल, दोडक, टायचन, वांडर या जाती झाल्या नाहीश्या : सुधारित हायब्रीड बियाणांना दिली जातेय पसंती --------------------------------------  मनोजकुमार मस्के           शिराळा तालुक्याचा पश्चिम भाग म्हणजे भातपिकांचे व विविध भातांच्या वाणांचे कोठार म्हणून ओळखले जाते. दरवर्षी या भागातील शेतकरी वर्ग धुळवाफ पध्दतीने भात पेरणी करत असतो.       जरी हा पश्चिम भाग भातपिकाचे आणि विविध भातांच्या वाणांचे कोठार म्हणून ओळखला जात असला तरी सध्याचे वास्तव चित्र मात्र वेगळे आहे.  सध्या शेतकरी सुधारित जातीच्या हायब्रीड बियाणांना पसंती देत असून देशी वाण नाहीशा होताना दिसत आहेत. या  भागातील वरंगाल, दोडग, मोडग, टायचन, वांडरं, जोंधळं अशा अनेक शरीरास पोषक असलेल्या वाणांची भातपिकं येथे घेतली जायचीत परंतु सध्या सुधारित व संकरित वाण उपलब्ध झालेमुळे शेतकरी वर्गाचा ओढा अनेक जातीच्या संकरित बियानाकडे झुकला असून यातून जादा उत्पादन घेऊ लागला आहे. त्यामुळे पारंपारिक वाण नामशेष होण्याच्...

विराज नाईक दादा एक अभ्यासू व्यक्तिमत्त्व.,....

Image
मनोजकुमार मस्के शिराळा तालुक्यातील युवा नेतृत्व म्हणून विराजदादा नाईक यांच्याकडे पाहीले जाते. अत्यंत शांत, संयमी, आणि अभ्यासू व्यक्तीमत्व विराज नाईक यांच्याकडे आहे. कमी वयातच त्यांनी विराज इंडस्ट्रीची जबाबदारी घेऊन ती यशस्वीपणे पार पाडली. आज विराज इंडस्ट्री च्या माध्यमातुन अनेक उत्पादने निर्माण करून ती जगाच्या बाजारपेठेत विकणे ही फार मोठी कसरत असताना देखील विराजदादांनी ती यशस्वी करून दाखवली.  प्रत्येकाशी आपुलकीने बोलणे, कर्मचाऱ्यांच्या समस्या ऐकुन घेणे, चांगले काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांचे कौतुक करणे आशा विविध गुणांच्या मुळे विराजदादा प्रतयेकाला आपलेसे वाटतात.            पुणे येथील विश्वकर्मा ईन्सि्टट्युट आॅफ टेक्नॉलॉजी येथे विराजदादांनी मेकॅनिकल इंजिनिअरिंगची पदवी प्राप्त केली . त्यानंतर लंडन येथे नाॅटिंगहॅम युनिव्हर्सिटी येथुन एमबीए बिझनेस मॅनेजमेंटची पदवी प्राप्त केली .  याच शिक्षणाच्या भरवशावर व विराजदादांच्या मेहनतीवर वडील मानसिंगराव नाईक भाऊ यांनी विराज इंडस्ट्रीची जबाबदारी विराजदादा नाईक यांच्यावर सोपविली. आज विराजदादा यांच्या मार्...

हरवली पाखरे परतणार कधी, ओस पडलेल्या शाळा बहरणार कधी....

Image
हरवली पाखरे परतणार कधी, ओस पडलेल्या शाळा बहरणार कधी....   मनोजकुमार मस्के  कोरोनाच्या पार्श्वभूमीवर राज्यातील शाळांची अवस्था पालवी गळुन पडलेल्या वृक्षांप्रमाणे झाली आहे .विद्यार्थी शिक्षकांविना ती सुनी सुनी झाली आहे. गेल्या वर्षभरापासून सलग शाळा बंद असणारी ही पहिलीच घटना आहे. सुट्टीचा आता शिक्षक विद्यार्थ्यांसह सर्वांनाच कंटाळा आला आहे. त्यामुळे सर्वांनाच शाळेचे वेध लागले आहेत. मात्र कोरोनाचा भयंकर राक्षस पिच्छा सोडायला तयार नाही.त्यामुळे शिक्षक विद्यार्थ्यांनी गजबजलेल्या शाळेची घंटा कधी वाजणार हे अद्याप अनुत्तरितच आहे.कोरोणामुळे अख्खं जगच बदलून गेलं आहे . त्यात शाळांचं रुपडंही पालटलं आहे . राष्ट्रगीत, प्रार्थना ,प्रतिज्ञा ,पसायदान, समूहगीत ,कित्येक दिवसांपासून कानी पडलेलं नाही. वेळोवेळी शाळा भरल्याची सुटल्याची तास सुरू झाल्याची जाणीव करून देणारी घंटा वाजलीच नाही. शाळेच्या खिडक्या दरवाजे गेल्या चार महिन्यांपासून स्तब्धच आहेत. काळ्याभोर फळ्यावर उमटणारी पांढरी शुभ्र अक्षरे लुप्त झाली आहेत.त्यांची जागा धुळीने घेतली आहे. सतत धडधडणारी बाके निमूटपणे उभी आहेत. मंद वा...

काय होतीस तू काय झालीस तूलाल परीचा प्रवास दुरावस्थेच्या वळणावर

Image
काय होतीस तू काय झालीस तू लाल परीचा प्रवास दुरावस्थेच्या वळणावर मनोजकुमार मस्के - अलीकडे एसटीची अवस्था एकाद्या पाने गळुन पडलेल्या झाडाप्रमाणे झाली आहे. प्रत्येक विद्यार्थ्याला शाळेच्या टाईमींगवर पोहचवणारी, प्रत्येक नोकरदाराला त्याच्या कामाच्या ठीकाणी पोहचवणारी,प्रत्येक शेतकऱ्याला अचुक टाईमावर पोहचविणारी एसटीची आज अवस्था अतिशय बिकट झाली आहे.        ऐके काळी मुंबईला ने आण करणारी ही एसटी अनेकठिकाणी दिसेनाशी झाली. पुर्वी एसटी स्टँड गाड्यांनी आणी लोकांनी गजबजलेले असायचे. अनेक फेरीवाले, ऊसाचा रस विकणारे, फळे विकणारे यांचा पोटापाण्याचा प्रश्न सुटत होता. एकेकाळी पोस्टाची पत्र, वर्तमान पत्र, ड्रायवर मामाच्या भरवशावर आईने आपल्या मुलाला पाठविलेली भेट अचुक मिळायची. अभ्यासासाठी शहरात होस्टेलमध्ये असणाऱ्या मुलाला आईने दिलेला डब्बा अगदी टाईंमिंग मध्ये मिळत होता. अनेक प्रवासी खाजगी वाहतुक पेक्षा एसटीवर विश्वास ठेवत होते. अनेक दशके लहानांपासून, जेष्ठ नागरीक, महीला, अपंग,आमदार, पत्रकार याच एसटीने प्रवास करत होते. आज सुद्धा एसटीत आमदार, पत्रकार या सिट लिहलेल्या राखीव आहेत. ...

*श्री प्रताप भाऊ कदम, सौ दिपा कदम लग्न वाढदिवस विशेष*.......

Image
*श्री प्रताप भाऊ कदम, सौ दिपा कदम लग्न वाढदिवस विशेष*....... .....................  ✍️ *लेखन पै अशोक सावंत -पाटील* सोंडोलीकर  ................................  शिराळा तालुक्यातील प्रताप कदम हे असं वेगळे व्यक्तिमत्त्व आहे की *कुस्ती  सारख्या रांगड्या खेळाला विशेष महत्त्व देणारे  कुस्ती प्रेमी, कुस्ती प्रसारक म्हणजे प्रताप भाऊ कदम*......   आज त्यांच्या लग्नाचा बारावा वाढदिवस आहे त्याबद्दल उभयंताना भरभरून शुभेच्छा.  जवळच्याच गावातील त्यांची अर्धांगिनी आहे, खरंच सांगतो एखाद्या यशस्वी पुरुषाच्या मागे त्याची पत्नी असते अगदी तसंच प्रताप भाऊंच्या बाबतीत आहे, भाऊंना गावाकडे अनेक क्षेत्रात चढउतार आले पण ते खचून न जाता पुढे वाटचाल करत राहिले. आणि त्याच्या मध्ये महत्त्वाचा वाटा कोणाचा असेल तर तो त्यांच्या पत्नीचा म्हणजे दिपा वहिंनीचा ..... सतत त्यांना धीर देत आपला संसार सावरण्याचा त्यांनी नेहमी प्रयत्न केला आहे. या दोघांचीही मनं एकदम मिळतीजुळती आहेत म्हणतात की जन्माच्या गाठी स्वर्गात बांधल्या जातात अगदी तशाच..... *आणि दुसरे म्हणजे त्यांची 'राजनंदि...

एकटे लढा, दुकटे लढा,‘मीच पुन्हा येईन’ वाले सत्तेवर येणार नाहीत, याची खात्री द्या!

Image
एकटे लढा, दुकटे लढा, ‘मीच पुन्हा येईन’ वाले सत्तेवर येणार नाहीत, याची खात्री द्या! मधुकर भावे उत्तर-दक्षिण महाराष्ट्रातील विधानसभा निवडणुकीला अजून ३ वर्ष ४ महिने आहेत. आॅक्टोबर २०२४ मध्ये महाराष्टÑात विधानसभा निवडणूक होईल. त्यापूर्वी मे २०२४ मध्ये लोकसभेची निवडणूक होईल. तीन वर्षांचा काळ बघता-बघता संपेल हे खरे आहे. त्या निवडणुका महाराष्टÑातला कॉंग्रेस पक्ष स्वबळावर लढवू इच्छित आहे. या निवडणुकांच्या अगोदर होणारी मुंबई महापालिका निवडणूक स्वबळावर लढवावी. नंतर लोकसभा, विधानसभाही स्वबळावर लढवावी असा आता जाहीरपणे सांगण्यात आलेलं आहे. कॉंग्रेस आमच्यासोबत येत नसेल तर राष्टÑवादी कॉंग्रेस आणि शिवसेना एकत्रपणे निवडणूक लढवतील असं जयंतराव पाटील यांंनी जाहीरही करुन टाकले आहे. त्यामुळे कॉंग्रेस आणि राष्टÑवादीचं पुढच्या निवडणुकीतल धोरण आताच जाहीर झाल्यासारखं आहे. या निवेदनांमुळे सध्या चॅनेलवाल्यांना भरपूर ब्रेकिंग न्यूज मिळत आहेत. कॉंग्रेस आणि राष्टÑवादी किंवा आताच्या महाआघाडी सत्तेतील कॉंग्रेस-राष्टÑवादी आणि शिवसेना असे तीन पक्ष विरुध्द भाजपा अशी लढाई तर नक्कीच होणार आहे. मग महाआघाडीतले ती...

अत्रेसाहेबांसोबतची १२ वर्षेकोणती पुण्ये येती फळाला...?

Image
अत्रेसाहेबांसोबतची १२ वर्षे कोणती पुण्ये येती फळाला...? मधुकर भावे १३ जून १९६९... १३ जून २०२१ (रविवार) ५२ वर्षापूर्वी आमचे अत्रेसाहेब याच तारखेला गेले. बघता बघता ५२ वर्षे झाली. या ५२ वर्षांत साहेबांच्या सोबत काढलेली १२ वर्षे म्हणजे ‘मंतरलेले दिवस’ होते. त्यावेळची ‘मराठा’तली आमची टीम एक झिंग असल्यासारखी काम करता होती. अत्रेसाहेबांच्या सभा, अत्रेसाहेबांच्या मराठातील हेडलाईन, त्यांचे इशारे, त्यांच्या सिंहगर्जना अत्रेसाहेबांसोबतचा प्रवास, त्या टाळ्या, ते हे सगळं काही बेफाम होतं. साहेबांना कोणताही लहान शब्द मान्यच नव्हता. सगळं काही जबरस्दत, तडाखेबाज आणि विरोधकाची सालटी काढणारं.  ‘मराठा’ हे वृत्तपत्र नव्हतचं. एखाद्या महायोध्याने दोन दांडपट्टे हातात घेऊन शत्रूवर तुटून पडावं, त्याच अर्विभावात अत्रेसाहेबांची लेखणी आणि वाणी महाराष्टÑाच्या शत्रूंवर तुटून पडत होती. अत्रेसाहेबांचा तो संतप्त अवतार या डोळ्यांनी पाहता आला. या देहाने अनुभवता आला. मुडद्यामध्ये जीव कसा निर्माण होऊ शकतो, मरगळलेली माणसं ताड-ताड चालू शकतात, ही कीमया, तो अंगार.. याचा जिवंत प्रत्यय त्या काळात आला होता. असा वक्...

*ज्यावर्षी पक्ष स्थापन त्याचवर्षी पक्ष सत्तेत*... *देशातला पहिला पक्ष आणि देशातला पहिला नेता*...

Image
*ज्यावर्षी पक्ष स्थापन त्याचवर्षी पक्ष सत्तेत*...   *देशातला पहिला पक्ष आणि देशातला पहिला नेता*...  मधुकर भावे/उत्तर-दक्षिण राष्ट्रवादी कॉंग्रेसच्या आज (१० जून)  २२ वाढदिवस आहे. महाराष्ट्राच्या राजकारणातून गेल्या २२ वर्षांत कोणालाही राष्ट्रावादीला वगळता आलेले नाही. १० जून १९९९ रोजी शरद पवार साहेब यांनी या पक्षाची स्थापना केली आणि १ नोव्हेंबर १९९ रोजी हा पक्ष महाराष्ट्रात सरकारात सत्तेत आला. पक्ष स्थापन झाल्यापासून सत्तेत येईपर्यंतचा काळ फक्त ४ महिन्यांचा आहे. ज्यावर्षी पक्ष स्थापन झाला, त्याचवर्षी पक्ष सत्तेत आला! हे महाराष्ट्रातलं पहिलं उदाहरण आणि देशातलसुध्दा. जनता पक्ष १९७७ साली स्थापन झाला आणि त्याचवर्षी सत्तेत आला. पण तो ‘एक पक्ष’ नव्हता १० पक्ष एकत्र होते. अडीच वर्षांत ते सर्व पक्ष फुटले. राष्टÑवादी कॉंग्रेस पक्षाचे विशेष असे की, २२ वर्षांत जवळपास १६ वर्षे हा पक्ष सत्तेत आहे. १९९९ ते २००४ , २००४ ते २००९ आणि २००९ ते २०१४ अशी सलग १५ वर्ष हा पक्ष सत्तेत राहिला. २०१४ ते २०१९ ही पाच वर्ष वजा केली तर. २२ वर्षांपैकी १६ वर्षे या पक्षाला सत्ता मिळवता आली आहे...